Er is in de media veel aandacht voor fusies en overnames in de zorg. Het gaat dan doorgaans om het ontstaan van ketens die zorg aanbieden buiten het ziekenhuis. Bekende voorbeelden hiervan zijn tandartsen, fysiotherapeuten en apotheken.

Met name de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk lopen voorop in ketenvorming in de zorg. De verwachting is dat dit ook in Nederland de komende jaren verder zal doorzetten. Deze trend wordt ondersteund door een aantal onderliggende ontwikkelingen. 

Meer slagkracht dankzij ketenvorming

Eigenaren van een zorgkliniek moeten naast hun werk als specialist ook nog de nodige managementtaken vervullen. Naast het feit dat dit een zware belasting is, is dit doorgaans ook niet waar de passie ligt van zorgprofessionals.
Zorgketens kunnen het zich veroorloven om professionele managers aan te stellen voor zaken als finance en HR. Hiermee kunnen de zorgprofessionals zich volledig focussen op het verlenen van zorg. Daarnaast kan de kwaliteit van het management ook een stap maken met een professioneel management team.
Ook liggen  er een hoop kansen die als keten makkelijker te benutten zijn dan voor een enkele kliniek. Belangrijke voorbeelden hiervan zijn het investeren in nieuwe apparatuur, specialiseren binnen de organisatie en het delen van best-practices.

Wat zien we in de markt?

Volgens de Kamer van Koophandel zijn er in Nederland ongeveer 240.000 bedrijven actief in de gezondheids- en welzijnszorg. Mede omdat deze markt zo versnipperd is liggen er veel kansen voor fusies en overnames. Het aantal fusies en overnames onder zorgklinieken neemt door de jaren heen toe.
Voor komende jaren verwachten wij dat de stijgende lijn in het aantal bedrijfsverkopen zal doorzetten. Deze ontwikkeling wordt ondersteund door een aantal ontwikkelingen in de markt:

• Investeerders zijn in de afgelopen jaren enthousiaster geworden over de zorgmarkt. Dit wordt met name gedreven door de omvang van de markt en de stabiel groeiende omzetten.
• Eerstelijns zorg (kort door de bocht ook wel de zorg buiten het ziekenhuis) is een groeimarkt en wordt steeds prominenter in de zorgverlening en speelt tegelijkertijd een belangrijke rol in het betaalbaar houden van de zorg.
• Veel zorgondernemers hebben de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en oriënteren zich op de overdracht van de praktijk.
• De regeldruk vanuit overheid en verzekeraars is voor individuele zorgklinieken erg zwaar. Aansluiting bij een keten brengt op dat gebied verlichting.
• Ketens hebben meer (financiële) slagkracht dan individuele zorgklinieken om met kansen en uitdagingen in de zorg om te gaan.

Opvallende transacties onder zorgklinieken

Bergman Clinics
Begin 2021 heeft Triton Partners een belang verworven in Bergman Clinics. Bergman heeft ongeveer 140 focusklinieken, verspreid over Nederland, Zweden, Denemarken, Noorwegen en Duitsland. Hiermee heeft Bergman een partner aan boord gehaald waarmee de acquisitieve overname strategie kan worden voortgezet. Recent, in oktober 2023, hebben zij MohsA Huidcentrum in Venray overgenomen.

Prime Dental Alliance
In 2023 was de Nederlandse Prime Dental Alliance (PDA), met 14 transacties op de teller, de meest actieve speler in de Nederlandse mondzorgsectorZ. PDA, waarvan de gerenommeerde Amerikaanse private equity investeerder Ares Management een minderheidsaandeelhouder is, volgt een actieve ketenvormingsstrategie binnen de mondzorg.  In maart 2024 zijn Van Steendelaar Tandartsen en Tandartsenpraktijk Többen en Vollebregt een samenwerking aangegaan met PDA, gevolgd door Essed Mondzorg in april 2024. Deze nieuwe samenwerkingen onderstrepen de ketenvormingsstrategie van PDA, waarvan wij in 2024 verdere uitbreidingen en consolidaties in de mondzorgsector verwachten.

Allegra Pharmacy Group
Ook binnen Crown Deal Partners zijn wij actief binnen de zorgsector. Het Crown M&A-team, toentertijd nog onderdeel van Grant Thornton, heeft recent de overname van apotheekgroep Burcht Beheer door investeringsmaatschappij Forte Capital Management begeleid. De afgelopen jaren is de apotheekgroep hard gegroeid en heeft zich ontwikkeld tot een voorloper in de apotheeksector, samen met Forte is het de ambitie om onder de naam Allegra Pharmacy Group een leidende speler te worden in de Nederlandse apothekersmarkt.

Wat wordt er betaald voor zorgklinieken

Een veel gebruikte waarderingsmethode voor de waardering van een onderneming in fusies en overnames is de EBITDA-multiple. EBITDA komt neer op de jaarlijkse winst voor aftrek van rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie. Het geeft een goede indicatie van de operationele winst van een bedrijf en het maakt het makkelijker om bedrijven met elkaar te vergelijken, aangezien het de invloed van factoren zoals kapitaalstructuur elimineert. Volgens de overnamebarometer van Brookz (H2-2023) wordt de gemiddelde EBITDA-multiple voor transacties in het Nederlandse MKB beraamd op 4,7x. Dit betekent dat een gemiddelde Nederlandse onderneming in het MKB wordt gewaardeerd op 4,7 x de EBITDA.
De EBITDA-multiple voor de gezondheidszorg ligt vaak hoger, doorgaans tussen 5,0 x en 7,5 x de EBITDA. Bij grotere ondernemingen worden regelmatig hogere EBITDA-multiples toegepast. Er zijn een aantal verklaringen voor het feit dat de multiple voor de gezondheidszorg hoger ligt dan het gemiddelde voor het Nederlandse MKB. Zo is het een markt met stabiele groeivooruitzichten, goede financierbaarheid en goede synergiemogelijkheden. Dit maakt deze markt populair bij investeerders.

Wij verwachten het komende  jaar veel kansen voor fusies en overnames binnen deze sector. Bent u benieuwd naar de kansen voor uw onderneming? Neem dan gerust contact op. Wij komen graag een keer langs om hierover van gedachten te wisselen.